column Regiobode 17 oktober 2006
Op het radionieuws hoor ik het berichtje. De uitgever van de theorieboekjes voor het rijexamen maakt zich zorgen. Wie de inhoud van zijn boekje goed uit het hoofd leert, haalt weliswaar het theorie-examen maar heeft onvoldoende verkeersinzicht. Dat komt omdat er te veel op kennis wordt geëxamineerd. Wie zich in Nederland met de auto of motor in het verkeer wil begeven, moet meer weten dan hoe een voorrangsbord er uitziet. Vindt die uitgever. Misschien heeft de man wel gelijk. Ik ben inmiddels toe aan de zoveelste verlenging van mijn rijbewijs. Een week of anderhalf geleden kreeg ik daar netjes een brief over van drs. J.G. Hakkenberg. Dat is de Algemeen Directeur van de Rijksdienst voor het Wegverkeer, Divisie Registratie en Informatie. Ik ken die meneer niet, (of is het een mevrouw?), maar ik stel het erg op prijs dat ik ervan in kennis wordt gesteld dat mijn rijbewijs dreigt te verlopen. Aan de andere kant maakt de combinatie van beide nieuwtjes me een beetje melancholiek. Ten years come and gone so fast hoor ik Paul Simon in mijn hoofd zingen. Het was de herkenningsmelodie van de Oprah Winfrey show toen die aan zijn tiende seizoen begon. Ook al weer een tijdje geleden inmiddels. Ik bedoel maar: waar blijft de tijd. Ik pak mijn rijbewijs er eens bij en kijk naar mijn pasfoto. Zo zag ik er dus tien jaar geleden uit. Als je iedere dag voor de spiegel staat, kun je nog een hele tijd volhouden dat er niet zo veel verandert aan je uiterlijk. Maar zo’n foto laat je een heel stuk terug in de tijd kijken. Op mijn leeftijd is dat een behoorlijk stuk. Toch mooi twintig procent, reken ik snel uit. Ik weet ineens niet meer zeker of ik zo blij ben met de brief van Hakkenberg. En of ik vind dat die uitgever wel gelijk heeft. Ik herinner me nog goed hoe blij ik was dat ik mijn rijbewijs haalde. Mijn rijschoolhouder mopperde op me omdat ik maar net genoeg punten had gescoord voor mijn theorie-examen. Dat deed je in die tijd nog op dezelfde dag als het praktijkexamen. Zijn gespeelde boosheid maakte geen indruk op me: ik had het fel begeerde papiertje toch maar mooi in één keer gehaald. Een hele prestatie als ik genetisch een beetje op mijn jongste broer moest lijken. Die had er namelijk dertien keer voor nodig gehad. Het theorieboekje uit die tijd staat me maar vaag bij. Ik weet nog dat er van die getekende verkeerssituaties in stonden waarin je dan de volgorde van voorrang moest aangeven. En de verkeersborden uiteraard. Van kennis is bekend dat die niet altijd beklijfd. Je vergeet ook weer een heleboel dingen. Misschien is dat maar goed ook. Wat ik wel heb doorgekregen bij het ouder worden, is dat inzicht groeit op kennis. Die meneer van die examenboekjes kan dan wel willen dat jongeren die een rijbewijs halen meer op inzicht worden getoetst, als dat maar niet betekent dat we daar de kennis van de verkeersregels voor inleveren. Want zo is het wel met meer dingen gegaan in ons land. Tegenwoordig kunnen leerkrachten op de basisschool zich met veel inzicht inleven in de tere kinderzieltjes die aan hun pedagogische zorg zijn toevertrouwd. Maar je hoeft er niet meer op te rekenen dat ze onze kroost kunnen uitleggen hoeveel procent tien van vijftig is. Als we over een poosje een nieuwe generaties met erg veel verkeersinzicht op de weg aantreffen die zich van geen verkeersregel bewust is, weten we waarvan het komt. De komende tien jaar waag ik het nog maar eens op, zal ik Hakkenberg laten weten. Waar ik me wel op verheug, is het creditcardmodel dat mijn verlengde rijbewijs krijgt. De ruimte voor een pasfoto is dan ook kleiner. Kan ik over tien jaar gemakkelijk volhouden dat ik geen spat veranderd ben.
Nel Son
