column Regiobode 27 februari 2008
Onderstaande regels plukte ik zonet van Wikipedia. Altijd handig als je snel een betrouwbaar citaat zoekt. Nu is Wikipedia wellicht niet de minst omstreden encyclopedische bron. Sinds de computers van ons Koninklijk Huis aangesloten zijn op het wereldwijde web, wil een aangetrouwd prinsesje er nog wel eens wat in zitten knoeien, weten we allemaal. Als wat ik zocht echter klopt, is mijn geheugen redelijk in tact. Al zou ik gezworen hebben dat het om vijftien minuten televisie ging. Wat ik zocht en vond was: ‘Een van de beroemdste citaten van Andy Warhol is "In the future everyone will be famous for fifteen minutes.", vertaald: In de toekomst zal iedereen gedurende 15 minuten wereldberoemd zijn.’ Dat ik meende te hebben onthouden dat Andy sprak over vijftien televisieminuten komt waarschijnlijk doordat we in de loop der jaren onze beroemdheden vooral van de televisie zijn gaan plukken. Waarom ik het citaat zocht? Omdat ik zou wensen dat het nog waar was. In de tijd dat Warhol zijn voorspelling deed, kon niemand vermoeden hoe gelijk hij zou krijgen. Het gemak waarmee je in ons tijdsgewricht in de spotlights kunt stappen is zo vele malen gemakkelijker dan in Warhols jaren zestig van de vorige eeuw. En dat veroorzaakt ook mijn wens dat Andy’s woorden gewoon nog voor de volle honderd procent klopten. Ik ben inmiddels wel zo ver dat ik iedereen zijn of haar vijftien minuten onsterfelijkheid gun. Doe maar! O moeilijk is het allemaal niet meer met al die radio- en televisiestations. Een beetje programmamaker kan al jaren niet zonder de inbreng van de straat, het gewone en alledaagse. Sinds wanneer ook weer is het interessant om de verbouwing van andermans huis week in week uit te volgen, te weten hoe een boer aan een vrouw komt of te moeten volgen hoe mensen het in één huis of bus met elkaar uithouden. Moet ik doorgaan? De opvoeding van - altijd andermans - onhandelbare koters, de veertig dagen (weken, maanden, jaren?) zonder seks, de oplossing van moord en doodslag, het dansen (al dan niet op het ijs) van uiteenlopende beroepsgroepen... we krijgen het allemaal op de buis vanwege het bijproduct dat ze allemaal eventjes wereldberoemd willen zijn. En daar zit het punt dat ik wil maken; was het maar bij eventjes gebleven. Nee, eenmaal in de schijnwerpers gestapt met het meest banale wat je maar kunt bedenken, stappen de geboren figuranten die we zien er ooit meer uit. Het worden twee kwartier, met gemak vijf kwartalen, tien televisieseizoenen onsterfelijke beroemdheid voor wie er ooit aan begon. Wat Andy Warhol blijkbaar niet wist, of misschien wel uit pesterigheid weigerde te voorspellen, was de verslaving aan beroemdheid waaraan de mens ten prooi zou vallen. Neem nou de leider van het Comité dat zich tegen de komst van ecoducten en onwelgevallige treintunnelvarianten keerde in Dieren. Op menige kruising is zijn witte Peugeootje aanjager geweest van ‘s mans (het zijn ook meestal mannen) beroemdheid. Nu de tunnelplannen, voor weg en spoor onder Dieren door, dieper begraven liggen dan ooit een tunnel gegraven kan worden, zou je hopen op een weldadige stilte. Doel bereikt; klep dicht. Maar zo gaan dingen niet: wijs mij een Comité aan dat zich opheft als het oorspronkelijke doel is bereikt. De kleine mannen die hechten aan hun actiegerichtheid en hun titels, kunnen niet zonder een ander stukje onrust om centraal te stellen. Vijftien minuten fame van Andy Warhol zijn slechts een opmaat naar een volgende Eeuwige roem! Daar gaat het om.
Nel Son
