Genietangst

column Regiobode 27 mei 2009
Van de symfonie des levens, krijgt niemand het program. Zo luidt de tegeltjeswijsheid voor mensen die te beroerd zijn om zelf na te denken. Voor het eerste het beste levensdilemma geplaatst, weten ze zich meteen geen raad. Dan is het troostrijk te geloven dat we allemaal wel eens niet direct een antwoord kennen op de vragen die het leven ons stelt. Je koopt het tegeltje met genoemd opschrift, spijkert het op een goed zichtbare plaats in je huiskamer en klaar is Kees. Iedere keer als zich iets onoplosbaars, zwaars of tegendraads aandient, is een blik op de tegeltekst voldoende om het leven te hervatten. Ietwat teleurgesteld wellicht, maar gedeelde smart - niemand krijgt het program! - is halve smart. Een andere categorie mensen heeft in plaats van het tegeltje een kruisbeeld aan de muur of slaat er een bijbel op na. Inspiratie van een hogere orde en iets meer tekst dan op het tegeltje. Maar in essentie vermoeden ook deze mensen er het antwoord op lastige levensvragen te vinden. Veel van de zwaarte van het leven, heeft naar mijn idee te maken met genietangst. In heel ons wezen zit een groot vermogen besloten om te genieten van de goede dingen des levens. De bedenkers van tegeltjes en de schrijvers van heilige boeken waarschuwen ons voor de diepte van ons verlangen om te genieten. En niet zonder reden. Hoe gemakkelijk is het niet, je te verliezen in je voorkeur voor chocolade, veel werken, snelle auto’s en harde muziek. Om maar eens wat te noemen. Tegelijkertijd komen we er steeds meer achter, dat al die waarschuwingen een futiel verzet vormen tegen de menselijke oerkracht die verlangen heet. Er zijn geloofsovertuigingen die strikte wetten hanteren voor eten, kleding, gedrag en liefdadigheid. Er gaat een zekere ordening van de samenleving van uit, dat moet gezegd. Een beetje angst voor het genieten, maakt dat mensen af en toe ook nog tot ‘productieve’ zaken neigen. We hebben er onze beschaving aan te danken. Toch blijft het een moeilijke strijd als de beschavingsregels ingaan tegen een biologisch menselijk gegeven. Neem de voorstellen van regeringspartij Christenunie om begrenzers op mp3-spelers voor te schrijven en ook paal en perk te stellen aan de decibellen in de disco’s. Talloze jongeren per jaar lopen gehoorsbeschadiging op omdat ze te lang naar te harde muziek luisteren. Uit onderzoek blijkt dat onze hersenen een lekker stofje aanmaken als de muziek te hard staat. Hetzelfde stofje waardoor hardlopers zich de enkelbanden aan gort lopen en hard werkende managers doorgaan tot hun eerste hartinfarct. Heeft dus geen zin om daar iets aan te willen doen door middel van wetgeving. Mensen zullen altijd, ook tegen hun beter weten in, blijven kiezen voor wat ‘lekker’ is. Het tekent onze biblebelt-politici dat ze zich wensen te bemoeien met ieder detail van het menselijk genieten. Nergens ook meer zuipketen dan op de Veluwe, stel ik dan maar schamper vast. Waar de genietangst tot regeringsbeleid wordt gemaakt, krijgen we nieuwe wetten die zich bemoeien met zaken die ons in de genen zitten. Wat de Christenunie nu voorstelt rondom de geluidsbelasting van draagbare muziekapparaatjes komt op mij over als een onnutte boerkaverplichting voor mp3-spelers.

Nel Son