column Regiobode 8 juli 2009
Vrouwen zijn vechters. Dat de natuur ons het vermogen geeft kinderen te dragen en te baren, heeft daar alles mee te maken. Zoals een leeuwin haar welpen beschemt, is er wellicht het sterkste beeld voor. Geen verscheurender dier dan een leeuwin die haar nakomelingen bedreigd ziet. Die leeuwin zit in alle vrouwen. Bij vriendinnen die kinderen hebben, heb ik het van heel dichtbij mogen meevoelen. Dat diepe oergevoel dat moederschap heet en het onvoorwaardelijke beschermen van de eigen kroost. Ik vind het in de meeste gevallen prachtig om naar te kijken. Toch zijn er ook moeders die wat mij betreft hun beschermgedrag wat voorwaardelijker mogen koppelen aan het gedrag van hun lievelingetjes. Er lopen wat onuitstaanbare klieren van kinderen rond, die dat hoofdzakelijk zijn geworden en blijven omdat hun moeder ze dat kritiekloos toestaat. Dat gevoel bekroop me vorige week ook een beetje rond het met afsterven bedreigde Velpse theater K13. Tuurlijk is het ‘out of the blue’ aankondigen van een subsidiestop een barbaarse cultuurdaad. Verantwoordelijk wethouder Elsenaar van de gemeente Rheden is wat mij betreft bij deze aangemeld voor een cursus sociale vaardigheden en een sessie geheugentraining. Het is toch niet meer dan behoorlijk bestuur als je K13-directeur Nicolette van der Wal even persoonlijk op de hoogte brengt van het aanstaande bankroet van haar podiumpaleisje. Ook zou het Elsenaars bestuurlijke kwaliteiten sieren als hij zich de dit voorjaar aangenomen Kunstnota kon herinneren. Daarin waren nog dusdanig weinig vuiltjes aan de lucht dat Nicolette de moed kreeg om nog meer subsidie aan te vragen dan ze al voor haar cultuurschulpje opslurpt. Het actiefront dat zich vervolgens - ook via mijn weblog - ontplooide, verzamelde sympathieke reacties uit de cultuurwereld. Ik heb even geaarzeld om de oproerkraaiers te bezoeken toen het leek dat zelfs Youp van ‘t Hek acte de presence zou geven. Achteraf bleek het slechts een videoboodschap die Youp volgens mij voor alle bedreigde theaters in Nederland een op voorraad heeft. Ook de financiële oppepper die het theater te verduren kreeg door de toename van het aantal vrienden, was wat teleurstellend. Je zou verwachten dat het cultuurminnende publiek van Nicolette pront aan de derde hypotheek zou gaan om hun ontmoetingsplek veilig te stellen. Slechts een schamele vier mille aan steunbetuigingen is blijkbaar de Rhedense Maat die volgens Elsenaar voortaan moet heersen in zijn ondermaanse. In alle publiciteit komen dan ook nog zaken naar buiten waar je als simpele cultuurconsument geen weet van hebt. Voorzitter Langendonk laat zich wat mij betreft al te gemakkelijk ontvallen dat K13 al een paar jaar niet uitkomt met het geld. Dat heet bij u en mij thuis gewoon ‘schulden maken’. Kijk, daar heeft de Rhedense cultuur dan blijkbaar toch een handje van. Ik verwijs maar even naar de sprookjesachtige evenknie van Nicolette in het theater in Dieren. Ook daar is het een kwestie van dweilen met de subsidiekraan open. De tegenactie die Nicolette op touw zette, tekent haar als leeuwin. Als moederdier van de Rhedense cultuur, zet ze haar messcherpe klauwen in het wethoudersvlees van Elsenaar. Als haar kindje echter niet uit kan komen met het zakgeld dat de Rhedense burgers er voor opbrengen, is wat mij betreft een andere opvoedkundige aanpak aan de orde.
Nel Son
