Whodonit

column Regiobode 16 april 2008
Hoewel ik meer van romantische zwijmelfilms houd, kan ik een goede misdaadthriller van tijd tot tijd best waarderen. Zo eentje waarin het niet meteen vaststaat dat de butler het gedaan heeft, bedoel ik dan. Een goed intrige, voldoende karakters die allemaal een plausibel motief hebben en een onverwachte wending die me als kijker op het verkeerde been zet. Een beetje een intelligente film, dus. Anderhalf uur of daaromtrent kijkplezier dat me wakker houdt en me na afloop nog ruimschoots laat nagenieten over de ijzersterke plot. Zo’n film waarin iedere scène na afloop volledig blijkt te kloppen met de uitkomst van het mysterie ook al heeft het me verbaasd wat me tussentijds werd voorgeschoteld. Het actieve meedenken over wie ‘het gedaan’ heeft, maakt het gemakkelijk om bij de les te blijven en ik vergeet dat op het andere net de tweeëndertigste herhaling van Kramer vs Kramer wordt uitgezonden. Met een soortgelijk verwachtingspatroon logde ik in op de website van de Gemeente Rheden. Daar is sinds vorige week het rapport openbaar van het externe onderzoek Hart van Dieren. Het mysterieuze falen van de plannen van weg en spoor onder Dieren door, zou eindelijk ontrafeld worden. Altijd lekker om van een dergelijk bestrafbaar feit de dader te kennen. De titel van het rapport bevat al meteen de nodige suspense: Hard voor Dieren. Oei, oei, oei, verkneukel ik me op voorhand, dit belooft niet veel goeds. Nomen est omen, oftewel; hier gaan op z’n minst een paar koppen rollen. Als ik de filmtitel had moeten bedenken voor een Nederlandse rolprent over wat er met de tunnelplannen allemaal is misgegaan, zou ik daar ook op uitkomen, schat ik zo in. Voor de Hollywood re-make had ik het dan Tunneling Inferno genoemd en bij een ZDF-krimi aflevering zou ik opteren voor Weiter graben hatt kein Zweck. De Waalse en Franse kijkers konden zich wat mij betreft verheugen op L’echec d’Animeaux. Een kleine domper op mijn leeshonger krijg ik wel als ik verder op de titelpagina lees dat er drie doctorandussen tekenen voor de inhoud. De vierde scribent draagt de wetenschappelijke titel MSc, die ik niet ken. Zal wel iets als master of science betekenen, maar de status van die scholingsgraad is van ver na de Mammoetwet, dus daar haak ik af. Van de drs-sen weet ik in ieder geval dat het types zijn die hun studie nog moeten afmaken. Het mocht zeker weer niet te veel kosten? Maar goed: het is zoiets als in de bioscoop ontdekken dat het scenario door een stagiaire is geschreven. Je hooggespannen verwachtingen worden er door getemperd, maar het kaartje is gekocht en je zit in de inmiddels verduisterde filmzaal. Je loopt niet weg omdat je toch wil weten wie het gedaan heeft. Vieren zestig pagina’s later neem ik mezelf mijn krenterigheid kwalijk. Was ik maar meteen opgestaan en weggegaan. Hoewel de film een prachtige enscenering bevat van al het stunt(el)werk rond de spoor- en wegplannen, leveren de uitkomsten niet de bevredigende ontknoping. De thriller Hard van Dieren is geen klassieke ‘whodonit’. In plaats van één enkele dader aan te wijzen, die we allemaal aan de hoogste spoorboom hadden kunnen ophangen, vinden de drs-sen en de master dat ‘iedereen’ het gedaan heeft. Wat een saaie film! Had de butler het maar gedaan. Hadden we iemand gehad om weg te sturen. Nu iedereen schuldig is, kan niemand de ander met goed fatsoen beschuldigen. Wat een spannende film had kunnen zijn, eindigt als ‘diefje met verlos’.
Nel Son